آهن یکی از مهمترین عناصر شناخته شده برای انسان است. برای سالم ماندن به آهن نیاز داریم, برای ساخت و ساز به آهن نیاز داریم, و برای زیورآلات زیبا و چشمگیر به آهن نیاز داریم. بله! این آهن است که به برخی از سنگ های قیمتی رنگ های گرم هدیه می دهد.
آیا شما می دانید در مورد کدام سنگ صحبت می کنیم؟
بله، سیترین های زرد روشن، زیبا و مسحورکننده! این زیبایی های زرد ممکن است به گرانبهایی یاقوت یا زمرد نباشند! اما آنها در واقع کمیاب و ارزشمند هستند. گوشواره یا آویز سیترین، حلقه یا گردنبند، جواهرات ساخته شده از این سنگ نیمه قیمتی خیره کننده است.
اما چقدر در مورد این سنگ می دانید؟
در مقاله هر آن چیزی که در مورد  این سنگ باید بدانید آورده شده است. ما خلاصه‌ای از تاریخچه، ویژگی‌ها، انواع و دستورالعمل‌های خرید آن را به شما ارائه می کنیم.

بررسی اجمالی

سیترین ها(Citrine) یکی از با ارزش ترین اعضای خانواده کوارتز هستند. اگرچه کریستال های کوارتز بیشتر رایج هستند، اما سیترین بسیار نادر است. ویژگی بارز این سنگ رنگ مایل به زرد آن است که از زرد کم رنگ تا قهوه ای مایل به نارنجی متغیر است. اغلب به دلیل رنگ آن با توپاز اشتباه گرفته می شود. مانند مابقی سنگ های کوارتز، سیترین مقرون به صرفه، بادوام و جذاب است. در مقیاس Mohs، درجه سختی این سنگ 7 است. این بدان معنی است که این سنگ نسبتاً سخت است اما می تواند به راحتی خراشیده شود.

تاریخچه سیترین

سیترین نام خود را از کلمه فرانسوی citron به معنای لیمو گرفته است. همانطور که می توانید تصور کنید، نام این سنگ از رنگ آن الهام گرفته شده است. یکی از اولین موارد ذکر شده در مورد این سنگ در کتاب مقدس است. این سنگ در عهد عتیق(chrysolitus) به معنای سنگ طلایی نامیده می شود. این سنگ مورد علاقه رومیان و یونانیان باستان بود، به ویژه در دوران هلنیستی( به دوره‌ای از تاریخ یونان باستان, حدفاصل درگذشت اسکندر مقدونی در ۳۲۳ پیش از میلاد مسیح تا پدید آمدن امپراتوری روم گفته می‌شود.). مردم از آن  برای ساخت جواهرات استفاده می کردند. در قرن هفدهم اسلحه سازان اسکاتلندی از آن برای تزئین دسته خنجر نیز استفاده می کردند.
اعتقاد بر این است که سیترین یکی از سنگ های مورد علاقه ملکه ویکتوریا بوده است. او اغلب جواهرات سیترین خود را در مهمانی هایی که در قلعه بالمورال در ارتفاعات اسکاتلند برگزار می شد استفاده میکرد. معمولاً به مهمانان این مهمانی ها گفته می شد که به سبک هایلند بپوشند. بنابراین، سنگ سیترین به بخشی ضروری از سنت هایلند تبدیل شد.این سنگ امروزه نیز حتی به عنوان سنجاق سینه مورد استفاده قرار میگیرد.
و سپس دوره آرت دکو فرا می رسد!
در این دوره، طراحان از این سنگ نیمه قیمتی برای ساخت قطعات بزرگ استفاده می کردند. برخی از شناخته شده ترین این قطعات متعلق به افراد مشهور هالیوود مانند گرتا گاربو و جوآن گاوفورد است. این نگین زرد زیبا از زمان های قدیم محبوب بوده است. با این حال، در دوره آرت دکو بود که این سنگ ها درخششی دوباره یافتند.

انواع سیترین

این سنگ نیمه قیمتی را می توان به دو نوع طبیعی و عملیات حرارتی(گرمایش و خنک‌کاری کنترل‌شده مواد برای تغییر ساختار و ویژگی آن‌ها) تقسیم کرد. که تفاوت بین این دو بر اساس نحوه شکل گیری آنها است.
طبیعی: همانطور که از نام آن پیداست، در این مورد به حالت طبیعی این سنگ اشاره میکنیم. این گونه سنگ ها به رنگ زرد کم رنگ، اغلب با رنگ های دودی هستند.سیترین ها در طبیعت کمیاب و از این رو گران هستند.
عملیات حرارتی(Heat-treated): سیترین ها کمیاب هستند و از این رو اغلب از سنگ های کوارتز سنتز می شوند. اکثر موارد تجاری موجود در بازار امروزی آن دسته از سیترین ها هستند که تحت عملیات حرارتی قرار گرفته اند. آنها توسط آمیتیست های گرمادیده تشکیل می شوند. مقدار گرمای ارائه شده تعیین کننده تیرگی رنگ این سنگ است. با این حال، از آنجایی که طبیعی نیست، به اندازه موارد طبیعی ارزشمند نیست.

سنگ تولد و سالگرد

آیا شما در آبان ماه تولد خود را جشن می گیرید؟ خب، شما می توانید یکی از سنگ های توپاز و یا سیترین را به عنوان سنگ ماه تولد خود انتخاب کنید. این سنگ ها همچنین اغلب در سیزدهمین سالگرد ازدواج (البته در فرهنگ رایج غرب) هدیه داده می شوند.

چگونه سیترین های واقعی و جعلی را شناسایی کنیم؟

سیترین ها یکی از پرطرفدارترین سنگ های زرد رنگ هستند که در ساخت جواهرات استفاده می شوند. به همین علت، ممکن است به جای یک سنگ واقعی، شیشه های رنگی به شما بفروشند. از این رو، مهم است که بتوانیم برخی از ویژگی های یک سنگ قیمتی واقعی سیترین را تشخیص دهیم.
هنگام خرید سیترین، احتمالاً با سه نوع از آنها روبرو خواهید شد. اولین مورد سیترین واقعی است که سیترین طبیعی است. گران هستند و تن رنگی یکنواخت دارند. اگر سنگ ته رنگ های دیگر مانند نارنجی یا سبز را نشان دهد، طبیعی نیست.
نوع دوم به اصطلاح سیترین های پخته شده است که در واقع جنس آن ها حتی از سنگ سیترین هم نیست, همانطور که قبلاً اشاره کردیم، آنها آمتیست هایی هستند که تحت عملیات حرارتی قرار گرفته اندو به صورت تجاری برای ساخت جواهرات استفاده می شوند. سیترین پخته شده یا سیترین ساخته شده در آزمایشگاه معمولاً دارای تغییرات شدید در رنگ است. در قسمت های تیز و نوک ممکن است بسیار تیره باشند در حالی که پایه هنوز سفید است. کشور مبدا سنگ نیز به خوبی نشان دهنده اصالت آن است. بررسی کنید که آیا سیترین های روی جواهرات شما از آفریقا یا برزیل است. اگر بله، احتمال بیشتری وجود دارد که واقعی باشند.
سومین, شیشه رنگی و انواع مصنوعی است. اینها نه سیترین هستند و نه کریستال. میتوان گفت صرفا جعلی هستند! یکی از ویژگی های بارز چنین سنگ های تقلبی این است که بسیار شفاف به نظر می رسند. هرچند که این ممکن است مطلوب به نظر برسد، سیترین طبیعی معمولاً ظاهری کدر در اطراف پایه دارد. یک نکته ی دیگر در مورد شیشه های رنگی، حتی می توانید حباب ها و سایر ویژگی های شیشه ای را درون سنگ مشاهده کنید!

چگونه جواهرات سیترین بخریم؟

سیترین ها در طیف وسیعی از اندازه ها موجود هستند. از آنها برای ایجاد گوشواره های ظریف و همچنین حلقه های کوکتل و.. استفاده می شود. هنگام خرید سنگ قیمتی سیترین باید برش، رنگ، شفافیت و قیراط سنگ را در نظر داشته باشید.

برش: در طبیعت، این جواهرات نه تنها در طیف وسیعی از اندازه ها، بلکه در اشکال مختلف نیز موجود هستند. از این رو، آنها را می توان به روش های مختلفی برش داد. برش گرد، زمرد، اشکی و پرنسسی بسیار محبوب هستند. همچنین می توان آنها را به اشکال انتزاعی غیر معمول برای جواهرات برش داد.

رنگ: رنگ گرم سیترین چیزی است که آن را خاص می کند. سنگ های زرد کم رنگ به راحتی در دسترس هستند و بسیار ارزان تر از سنگ هایی با رنگ قهوه ای مایل به نارنجی هستند. هرچه رنگ تیره تر باشد، سنگ گران تر خواهد بود. با این حال، هنگام خرید سیترین تیره، باید مطمئن شوید که سنگ طبیعی است و تحت عملیات حرارتی قرار نگرفته است.
شفافیت: سیترین ها در شفافیت نوع I دسته بندی می شوند. زیباترین نوع سیترین ها آنهایی هستند که فاقد اجزاء قابل مشاهده و منطقه بندی رنگ هستند. منطقه بندی رنگ ممکن است به صورت نوارهای گورخری یا نوارهای ببری دیده شود.
قیراط: سیترین ها به راحتی در طیف وسیعی از اندازه ها تا 20 قیراط در دسترس هستند. از آنجایی که سنگ های بزرگ بسیار کمیاب هستند، قیمت سنگ به تدریج با توجه به اندازه آن افزایش می یابد.